چاه مرتاض علی شاه
چاه مرتضی علی یا همان چاه مرتاض علی در دو کیلومتری از گنبد عضد یا گهواره دید در قله ی کوه شرقی دروازه قرآن قرار دارد. این چاه سه متر عمق دارد.
در کنار این چاه بنایی واقع شده است که دارای چند اتاق و ایوان و دو آب انبار می باشد. طاق ایوان ها هلالی شکل و کوتاه می باشد. روی کاشی کاری های آنجا آیات و احادیث نوشته شده است.
رو به روی ایوان ها چند پله به سمت پایین و رو به دخمه قرار دارد. این زیرزمین بسیار تاریک است اما از شمع های نذری نیمه سوخته ای که دور و بر ورودی دخمه پیدا می شود می توان برای روشنایی استفاده کرد. ولی برای اطمینان بیشتر میتوانید چراغ قوه خود را به همراه داشته باشید. از طناب هایی که در کناره های پله تعبیه شده میتوانید برای پایین رفتن استفاده کنید. بعد از گذر از 15 پله و یک راهرو، به فضایی خواهید رسید که یک سنگ یادبود در وسط آن نصب شده است.
نکته قابل توجه این است که روی سنگ یادبود نقش یک شمع کشیده است و درون شعله ی شمع نوشته شده است: “یا هو. ای تو را با هر دلی رازی دگر” ودر بالای بدنه ی شمع نیز نوشته شده: “حضرت مرتاض علی شاه در قرن دوم هجری در این مکان بوصال معشوق رسید.” زیر این نوشته نیز غزلی از حافظ نوشته شده: «گلغذاری ز گلستان جهان ما را بس».
تاریخ نشان داده اکثرعرفا و بزرگان ساعات زیادی را در یک جای دنج و خلوت به خودشناسی و نیایش می پرداختند و این محل از این لحاظ مکان بسیار معنوی و مقدسی است.
قدمت این چاه به قرن دوم هجری بر می گردد. به گفته برخی آنجا قدمگاه حضرت مرتضی علی (ع) بوده، به اعتقاد برخی دیگر دخمه و معبد زرتشتی ها و به باور عده ای محل عبادت زاهدی به اسم مرتاض علی شاه بوده است.
